Newsy

Wymiary samców i samic afrykańskiej czajki srokatej tematem najnowszej publikacji SBWP

By 8 marca 2021 No Comments

Najnowszy artykuł w dorobku naszej jednostki, Sexual size dimorphism and sex determination in Blacksmith Lapwing Vanellus armatus (Burchell, 1822) (Charadriiformes: Charadriidae) (PL: Dymorfizm płciowy wielkości oraz oznaczanie płci u czajki srokatej), ukazał się w międzynarodowym czasopiśmie The European Zoological Journal. Jego autorami są prof. dr hab. Włodzimierz Meissner, kierownik Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców UG, dr hab. Magdalena Remisiewicz, prof.  UG, kierownik SBWP, oraz dr Lucyna Pilacka ze Stacji Ornitologicznej MIiZ PAN, a w zbieraniu materiału brał udział zespół SBWP. Większość materiału została zebrana w rezerwacie Barberspan Bird Sanctuary w RPA, odwiedzanym przez wiele lat przez naszą ekipę. Praca ta jest dowodem, że zainteresowania naukowe naszego zespołu nie ograniczają się do wróblaków obrączkowanych na Akcji Bałtyckiej.

Bohaterką artykułu jest czajka srokata, gatunek siewkowca powszechnie występujący nad zbiornikami wodnymi południowej Afryki. Jej polska nazwa pochodzi od pstrokatego, czarno-białego ubarwienia; z kolei nazwa angielska (dosł. „czajka kowalska”) wzięła się od metalicznego głosu, brzmiącego jak uderzenie młota o kowadło. Charakterystyczną cechą tego gatunku są kostne ostrogi pokryte tkaną rogową, sterczące na nadgarstkach. Służą one samcom do walk godowych, a obecne są u obu płci. Samce i samice czajki srokatej nie różnią się ubarwieniem. Podczas ekspedycji do RPA autorzy artykułu obrączkowali, mierzyli i pobierali próbki krwi od osobników tego gatunku, celem genetycznego  oznaczenia płci.

W artykule opisane jest zróżnicowanie samców i samic czajki srokatej pod względem rozmiarów oraz próba ustalenia metody oznaczania płci za pomocą biometrii. Okazało się, że samce czajek są większe od samic pod względem większości parametrów, jednak te różnice są niewielkie i pomiary obu płci w dużym stopniu zachodzą na siebie. Długość ostrogi, wielkość ciała i długość skoku różniły się najbardziej, jednak nadal nie wystarczyło to do wyznaczenia równania pozwalającego na oznaczenie zdecydowanej większości osobników na podstawie pomiarów. Osobniki o zaostrzonych ostrogach o dłuższych niż 14 mm i z białawymi zakończeniami można uznać za samce. Jednak do wiarygodnego oznaczenia płci u większości ptaków potrzebne są badania genetyczne. Pełna treść artykułu dostępna jest TUTAJ .

Czajka szponiasta i jej ostroga na nadgarstku (fot. K. Stępniewska)